Song thị là bệnh hiếm gặp nên còn khá mơ hồ với nhiều người. Tuy nhiên đây là lại tật khúc xạ tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. Vậy song thị là bệnh gì và cách nhận biết ra sao? Bạn hãy cùng Top Optic tìm hiểu về bệnh lý này nhé.
1. Song thị là gì?
Song thị là một tật khúc xạ. Thông thường khi 2 mắt cùng nhìn một vật, trục nhìn sẽ hướng về vật đó. Hình ảnh của vật được hội tụ trên hoành điểm và theo đường truyền thị giác về não. Kết quả trả về là hình ảnh được hiển thị một cách rõ nét. Tuy nhiên khi một mắt (đôi khi cả 2 mắt) bị lệch trục, ảnh không được hiển thị tại hoàng điểm. Hệ quả là hình ảnh trả về sẽ xuất hiện thêm một ảnh mờ bên cảnh ảnh thật. Hiện tượng này gọi là song thị.
Song thị là tật khúc xạ diễn ra khi hình ảnh truyền về mắt bị lệch trục, nhìn 1 thành 2
Một vài nghiên cứu chỉ ra rằng, song thị còn là hệ quả của việc cơ vận nhãn bị tổn thương trực tiếp và gián tiếp ở các dây thần kinh số II, IV, VI. Bệnh lý thường gặp của sự tổn thương này là: nhược cơ, nhãn giáp, cơ bị kẹt vào lỗ gãy xương hốc mắt, u bướu, viêm nhiễm do siêu vi,…
2. Nguyên nhân gây song thị
Nguyên nhân gây bệnh song thị có thể là bẩm sinh hoặc do bệnh lý. Một số nguyên nhân có thể kể đến như:
Song thị một mắt:
Nhận biết bệnh bằng cách dùng tay che một bên mắt, mắt bị song thị khi ấy sẽ nhìn hình ảnh của 1 vật thành 2 hình ảnh. Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là
- Hội chứng thị giác màn hình: nguồn ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử khi tiếp xúc với mắt thời gian dài sẽ gây tổn thương cho võng mạc, rối loạn điều tiết mắt. Người bệnh xuất hiện tình trạng song thị, suy giảm thị lực.
- Loạn thị
- Đục thủy tinh thể
- Võng mạc bị bất thường
- Giác mạc thay đổi: lớp niêm mạc phía trước mắt phình lên sẽ làm hình ảnh mắt thu được bị thay đổi. Hệ quả là hiện tượng song thị xuất hiện kèm theo các triệu chứng khác như nhìn mờ, nhạy cảm với ánh sáng.
Song thị một mắt có thể do loạn thị hoặc giác mạc thay đổi
Song thị hai mắt
Nguyên nhân gây song thị hai mắt khá nhiều: chấn thương mắt và não, phình mạch máu, khối u, đột quỵ, phình động mạch não, tổn thương hệ thần kinh trung ương, phẫu thuật giác mạc, nhiễm chất độc tự nhiên botulinum H. Trường hợp giác mạc hình nón hoặc suy giảm cấu trúc giác mạc cũng gây ra song thị.
Các trường hợp bệnh nặng hơn như đục thủy tinh thể, liệt dây thần kinh, đa xơ cứng, chấn thương đầu, huyết áp cao, viêm màng não, tắc nghẽn động mạch,… cũng gây ra hiện tượng song thị.
Có nhiều nguyên nhân gây song thị 2 mắt
Song thị tạm thời
Tình trạng này chỉ xảy ra trong một khoảng thời gian ngắn, chủ yếu là do các nguyên nhân như nhiễm độc rượu, tác dụng phụ của thuốc điều trị, chấn thương đầu dạng nhẹ,.. Bệnh tự biến mất sau khi vùng não điều khiển thị giác hồi phục.
3. Chẩn đoán và điều trị song thị
a, Chẩn đoán
Triệu chứng dễ nhận diện nhất của bệnh song thị là nhìn một thành hai. Ngoài ra một số triệu chứng khác cũng xuất hiện như: sụp mi, đau đầu, đau mắt, buồn nôn,… Để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, bác sĩ nhãn khoa sẽ thực hiện 2 bước sau:
- Kiểm tra tình trạng sức khỏe: Bệnh nhân sẽ cung cấp đầy đủ các thông tin về triệu chứng, tình trạng đang diễn ra và tiền sử bệnh lý của gia đình.
- Xét nghiệm: Sau khi tiến hành kiểm tra và đánh giá tình trạng sức khỏe thị lực, bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm để có kết luận chính xác hơn như: xét nghiệm máu, kiểm tra thị lực và phản xạ mắt, chụp CT hoặc MRI để kiểm tra tổn thương.
b, Điều trị
- Song thị một mắt: việc điều trị sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh
+ Do loạn thị: dùng kính điều chỉnh/kính áp tròng hoặc phẫu thuật laser để điều chỉnh ánh sáng đi vào mắt.
+ Do đục thủy tinh thể: điều trị bằng phẫu thuật
+ Khô mắt: dùng thuốc nhỏ mắt để làm giảm triệu chứng
- Song thị hai mắt: Phương pháp điều trị chủ yếu vẫn là dùng kính đeo mắt/kính áp tròng, tiêm botulinum toxin vào cơ mắt, đeo miếng che mắt hoặc phẫu thuật. Bác sĩ nhãn khoa sẽ căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh để đưa ra giải pháp điều trị phù hợp nhất.
4. Phòng ngừa song thị như thế nào?
Nguyên nhân gây ra tình trạng song thị chủ yếu là do bệnh lý về mắt, bệnh lý nguy hiểm hoặc các tổn thương về mắt. Vì vậy cách phòng ngừa song thị tốt nhất là phòng ngừa các tình trạng bệnh lý này. Một số giải pháp phòng ngừa song thị đơn giản, chúng ta có thể thực hiện mỗi ngày như:
- Tăng cường sức khỏe, phòng tránh các bệnh lý nguy hiểm như tiểu đường, huyết áp cao,… bằng việc bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết cùng chế độ sinh hoạt lành mạnh.
- Luôn cấp ẩm đầy đủ cho mắt, uống đủ nước mỗi ngày, nghỉ ngơi hợp lý khi làm việc với các thiết bị điện tử.
- Ngăn ngừa sự phát triển của bệnh đục thủy tinh thể và kéo dài tình trạng lão hóa mắt bằng cách tăng cường thực phẩm tốt cho mắt (vitamin A, C,E, nhóm B, kẽm,…)
- Bảo vệ mắt khỏi bụi bẩn, chấn thương, hóa chất bằng cách đeo kính bảo hộ; đeo kính râm để bảo vệ mắt khỏi tia UV; đeo kính chống ánh sáng xanh khi làm việc thường xuyên với các thiết bị điện tử.
Đôi mắt rất quan trọng với chúng ta. Một đôi mắt sáng khỏe giúp chúng ta trải nghiệm và tận hưởng từng khoảnh khắc tươi đẹp nhất của cuộc sống. Đôi mắt cũng rất dễ bị tổn thương. Vì thế hãy luôn giữ gìn, chăm sóc và bảo vệ đôi mắt thật tốt. Đừng quên kiểm tra mắt định kỳ tại các bệnh viện chuyên khoa để sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường về mắt nữa nhé.